|
Härbre vid Hampusgårdarna, 60.22652, 14.95760, Norrgärdet mellan Sunnansjö och Västansjö i Grangärde socken, Dalarna från ca 1729. Boden är nyligen flyttad inom gården, och stod tidigare på stenar.
Den 25 mars 2009 tog jag elva prov med tillväxtborr i ett härbre för dendrokronologisk analys. Proven togs inifrån i den östra långsidan (D4, D5, D6, D7, D8, D9, D11, D12, där D1 avser mushyllan)1, i takåsen och i två golvtiljor (klovor) underifrån. Flertalet prov (9 av 11) kunde dateras, och har med ett undantag (D12), med stor sannolikhet vuxit i samma bestånd. Den yttersta färdigbildade ringen är i dessa prov från 1728 i de fall där vankanten är bevarad. I dessa prov framträder dessutom en tydligt påbörjad ring för 1729, som visar att träden fälldes på försommaren detta år. Den avvikande stocken D12 är av vinterfälld gran, men kunde inte dateras (möjligen 1841-42). Det andra odaterade provet är från D5, men hör förmodligen ihop med de andra. Orsaken till att det inte kunde dateras var dels dålig kvalité på borrkärnan, dels extrem tätvuxenhet, med många osäkra eller obefintliga ringar.
Undersökningen visar därmed att boden uppfördes tidigast sommaren 1729, och att den vid minst ett tillfälle timrats ned, dock osäkert när.
Cybis CDendro, Algorithm: Proportion of last two years growth (2,0,T) Correlations between available samples in GHp-PISY.fil and the Reference SödraDal dated to 2005 with corr >= 0,25 and with overlap >= 122 Results sorted according to decreasing correlation coefficient values. T- Over Corr Test lap all... 0,58 12,94 329 based on 9 members GHp04a 0,50 7,73 186 1542-1728 D7. + vårved GHp10a 0,49 9,70 298 1429-1727 Tilja 4 bakifrån. +vårved+vittring GHp08a 0,49 6,13 122 1606-1728 Åsen. +vårved. Provet skadat, endast yttersta delen uppmätt. GHp07a 0,47 5,88 126 1600-1726 D11. Ej vk, provet fragmenterat, endast yttersta mätt GHp05a 0,45 7,19 211 1517-1728 D8. +vårved GHp11a 0,43 8,56 323 1399-1722 Tilja 5 bakifrån. Vk saknas. vittrad o trasig yta GHp06a 0,38 5,62 188 1540-1728 D9. +vårved GHp01a 0,36 5,90 242 1482-1728 D4. +vårved GHp03a 0,25 4,14 252 1476-1728 D6. mycket tät (störd) i ytan. Äldsta, före kollaps ej mätt Cybis CDendro (March 19 2009), Algorithm: Proportion of last two years growth (2,0,T) Correlations between each of 9 checked members (=all members) of the collection GHp-PISY.fil and the rest of the checked members of that collection. Member offset to ref Off Over Corr TTest Years set lap coeff GHp01a 247 0 242 0,47 8,3 GHp03a 253 0 252 0,51 9,3 GHp04a 187 0 186 0,56 9,3 GHp05a 212 0 211 0,47 7,6 GHp06a 189 0 188 0,49 7,6 GHp07a 127 2 126 0,48 6,0 GHp08a 123 0 122 0,70 10,8 GHp10a 299 1 298 0,45 8,7 GHp11a 324 6 293 0,42 8,0 Mean corr.: 0,51 Standard deviation intervall 0,43 - 0,58 All member offsets are at points of best match!
GHp 1 Härbre, Hampusgårdan, Norrgärde, Grangärdde PISY GHp 2 Sweden Pinus sylvestris 200m 6014N1457E 1399 1728 GHp 3 T. Axelson GHp #### 60º13'35.5"N, 14º57'27.4"E. Timber cut in the early summer of 1729 GHp01a 1482 139 89 110 89 69 74 48 53 GHp01a 1490 64 65 65 56 55 68 56 73 57 59 GHp01a 1500 49 48 30 25 37 74 69 48 57 78 GHp01a 1510 71 66 78 56 46 61 34 35 33 36 GHp01a 1520 28 50 63 51 34 54 49 42 32 30 GHp01a 1530 24 28 37 41 48 50 42 30 21 30 GHp01a 1540 32 40 43 29 31 27 27 39 25 24 GHp01a 1550 25 18 15 34 38 42 45 55 57 64 GHp01a 1560 49 63 49 46 46 35 33 41 33 26 GHp01a 1570 34 31 20 42 49 42 21 20 19 19 GHp01a 1580 21 23 23 31 36 36 36 44 31 21 GHp01a 1590 32 25 23 36 49 48 17 -999 -999 -999 GHp01a 1600 -999 16 17 20 14 17 28 23 24 15 GHp01a 1610 25 20 31 28 17 19 22 13 17 14 GHp01a 1620 28 31 23 33 21 21 19 32 23 31 GHp01a 1630 32 34 36 39 47 50 39 46 28 34 GHp01a 1640 33 31 23 28 23 26 29 30 22 22 GHp01a 1650 31 38 29 29 30 37 23 19 21 19 GHp01a 1660 29 16 17 25 39 21 26 29 31 37 GHp01a 1670 31 22 34 28 17 20 18 21 36 31 GHp01a 1680 24 33 41 38 50 23 20 31 34 49 GHp01a 1690 75 67 64 53 61 68 56 54 47 38 GHp01a 1700 47 40 68 61 52 31 37 42 36 22 GHp01a 1710 26 38 51 47 55 56 36 36 47 56 GHp01a 1720 79 81 101 131 122 114 98 103 86 999 GHp01a #### D4. +vårved GHp03a 1476 29 36 36 35 GHp03a 1480 31 25 21 26 32 37 34 48 37 24 GHp03a 1490 20 34 34 30 28 24 32 45 22 28 GHp03a 1500 24 19 21 35 25 63 73 79 56 65 GHp03a 1510 65 41 51 43 28 29 27 37 36 28 GHp03a 1520 21 31 51 46 33 37 42 44 20 19 GHp03a 1530 22 18 40 35 50 58 56 45 30 44 GHp03a 1540 39 43 34 19 30 32 40 60 37 29 GHp03a 1550 42 50 55 40 39 42 30 35 34 41 GHp03a 1560 57 55 26 36 52 70 59 50 56 37 GHp03a 1570 40 31 32 42 67 69 60 44 64 35 GHp03a 1580 57 55 79 84 85 80 59 69 45 26 GHp03a 1590 38 40 22 31 33 44 40 18 12 20 GHp03a 1600 22 33 22 44 30 39 36 31 27 46 GHp03a 1610 43 48 40 31 18 26 21 23 20 22 GHp03a 1620 28 31 28 31 31 21 17 23 25 25 GHp03a 1630 23 37 21 17 18 24 21 26 15 21 GHp03a 1640 25 19 17 20 26 21 22 39 25 27 GHp03a 1650 19 17 32 25 32 33 31 24 13 20 GHp03a 1660 22 20 20 19 28 36 33 25 37 22 GHp03a 1670 27 17 26 22 17 13 11 15 21 22 GHp03a 1680 20 23 24 36 47 19 19 29 30 34 GHp03a 1690 40 46 40 30 25 25 12 29 24 17 GHp03a 1700 27 30 44 31 23 28 38 35 25 17 GHp03a 1710 21 36 51 16 18 10 7 13 15 23 GHp03a 1720 19 23 18 26 33 24 31 23 53 999 GHp03a #### D6. mycket tät (störd) i ytan. Äldsta, före kollaps ej mätt GHp04a 1542 66 59 61 76 57 59 51 54 GHp04a 1550 48 85 54 46 53 66 43 52 71 109 GHp04a 1560 74 78 51 49 53 55 59 64 58 44 GHp04a 1570 71 89 56 60 75 82 51 42 48 47 GHp04a 1580 65 68 67 81 96 82 91 90 56 46 GHp04a 1590 48 43 47 56 84 77 65 29 27 44 GHp04a 1600 53 53 65 69 48 64 61 61 67 65 GHp04a 1610 65 82 80 59 66 42 52 47 28 28 GHp04a 1620 42 49 35 48 36 32 36 43 41 52 GHp04a 1630 54 55 35 33 55 52 48 68 52 50 GHp04a 1640 56 57 53 42 41 53 54 44 44 40 GHp04a 1650 32 37 45 38 50 52 50 42 33 28 GHp04a 1660 39 34 37 37 53 41 57 50 65 48 GHp04a 1670 38 29 41 34 20 24 15 8 23 23 GHp04a 1680 32 39 36 49 39 42 42 60 45 55 GHp04a 1690 44 69 62 46 66 68 58 60 44 28 GHp04a 1700 44 57 60 40 30 42 46 40 28 24 GHp04a 1710 29 22 21 14 21 19 17 15 15 21 GHp04a 1720 20 34 28 32 25 17 15 18 16 999 GHp04a #### D7. + vårved GHp05a 1517 68 51 43 GHp05a 1520 56 53 42 21 39 59 48 47 23 30 GHp05a 1530 32 23 26 35 50 52 46 33 29 56 GHp05a 1540 44 54 55 34 40 44 55 52 33 25 GHp05a 1550 31 39 50 37 30 32 24 42 52 61 GHp05a 1560 51 38 38 37 36 43 47 42 31 23 GHp05a 1570 31 26 20 14 32 36 34 28 35 20 GHp05a 1580 29 32 35 38 49 54 23 28 18 19 GHp05a 1590 29 21 29 43 56 57 55 25 30 49 GHp05a 1600 44 52 53 66 55 61 47 38 25 34 GHp05a 1610 34 52 67 57 56 46 46 64 44 28 GHp05a 1620 40 45 48 59 49 43 48 57 54 57 GHp05a 1630 46 57 62 50 52 64 46 58 63 59 GHp05a 1640 50 56 42 49 43 54 48 53 47 50 GHp05a 1650 43 38 49 33 43 49 43 31 30 39 GHp05a 1660 36 41 32 55 70 67 60 79 108 96 GHp05a 1670 105 76 84 56 50 40 41 41 35 32 GHp05a 1680 37 50 54 58 61 66 65 63 39 69 GHp05a 1690 67 77 82 59 65 60 51 74 71 59 GHp05a 1700 69 70 93 66 51 47 48 48 44 28 GHp05a 1710 40 35 41 7 24 29 22 25 20 23 GHp05a 1720 27 21 24 35 25 31 30 26 25 999 GHp05a #### D8. +vårved GHp06a 1540 105 124 90 87 96 95 109 101 92 98 GHp06a 1550 98 111 109 91 84 88 87 80 103 121 GHp06a 1560 126 134 111 102 100 83 81 104 90 72 GHp06a 1570 71 58 60 73 83 97 64 52 48 46 GHp06a 1580 37 50 65 70 84 81 74 91 75 54 GHp06a 1590 57 57 51 75 84 79 57 45 32 34 GHp06a 1600 48 46 50 57 40 41 25 22 22 41 GHp06a 1610 41 34 39 30 25 20 28 23 21 22 GHp06a 1620 32 34 23 21 23 25 18 28 19 39 GHp06a 1630 45 42 38 34 42 57 42 59 36 30 GHp06a 1640 29 28 18 22 21 22 33 25 25 15 GHp06a 1650 24 17 22 25 38 33 24 22 21 13 GHp06a 1660 20 11 12 16 17 22 16 19 18 15 GHp06a 1670 20 18 26 19 6 10 10 14 18 20 GHp06a 1680 25 24 28 27 18 12 14 14 20 25 GHp06a 1690 30 32 28 16 21 30 20 45 37 29 GHp06a 1700 60 45 37 37 29 23 22 28 20 20 GHp06a 1710 20 19 34 21 14 12 11 11 5 13 GHp06a 1720 16 13 19 28 35 36 34 35 44 999 GHp06a #### D9. +vårved GHp07a 1600 17 17 22 27 27 27 24 24 28 30 GHp07a 1610 31 43 47 44 42 37 34 41 36 35 GHp07a 1620 48 46 33 42 34 28 29 34 30 31 GHp07a 1630 31 31 24 26 24 27 18 34 22 32 GHp07a 1640 18 24 16 24 16 25 19 21 19 15 GHp07a 1650 21 19 19 18 29 19 26 19 20 14 GHp07a 1660 23 17 25 16 29 21 25 20 29 19 GHp07a 1670 17 18 22 28 13 12 10 17 25 35 GHp07a 1680 26 33 34 39 32 27 24 24 14 26 GHp07a 1690 38 35 38 35 46 40 43 39 42 36 GHp07a 1700 39 16 25 25 33 36 36 29 31 23 GHp07a 1710 36 38 40 33 23 36 22 23 30 26 GHp07a 1720 49 54 61 69 41 32 30 999 GHp07a #### D11. Ej vk, ytan skadad. provet fragmenterat. end yttersta mätt GHp08a 1606 73 67 55 64 GHp08a 1610 52 50 65 61 51 31 51 48 36 50 GHp08a 1620 45 49 46 51 39 38 34 41 38 49 GHp08a 1630 41 59 50 46 50 48 41 49 29 40 GHp08a 1640 31 28 17 24 29 27 36 35 24 17 GHp08a 1650 22 20 36 24 30 34 24 17 14 12 GHp08a 1660 19 20 24 38 48 39 32 33 35 26 GHp08a 1670 20 18 25 23 7 12 11 10 17 22 GHp08a 1680 25 31 25 32 34 30 30 33 24 36 GHp08a 1690 48 49 57 44 56 48 37 48 49 29 GHp08a 1700 50 44 42 47 24 38 41 36 20 14 GHp08a 1710 24 21 34 29 31 21 11 8 12 15 GHp08a 1720 23 26 28 38 49 37 46 38 47 999 GHp08a #### Åsen. +vårved. Provet skadat - endast yttersta delen uppmätt. GHp10a 1429 52 GHp10a 1430 63 67 44 65 82 76 78 63 58 56 GHp10a 1440 64 64 86 75 95 98 119 118 111 113 GHp10a 1450 94 61 41 38 27 34 35 24 33 31 GHp10a 1460 29 26 19 29 34 27 31 41 28 35 GHp10a 1470 24 43 48 33 39 30 39 38 41 26 GHp10a 1480 39 39 30 28 38 43 39 46 46 36 GHp10a 1490 35 35 41 40 20 35 21 39 38 55 GHp10a 1500 58 59 43 50 40 40 36 52 36 35 GHp10a 1510 29 52 57 72 40 47 37 34 37 42 GHp10a 1520 41 66 70 53 53 51 80 52 42 47 GHp10a 1530 64 48 52 55 61 64 48 60 48 73 GHp10a 1540 54 62 52 49 41 38 41 30 29 24 GHp10a 1550 41 38 39 33 23 44 34 32 45 49 GHp10a 1560 52 50 28 34 36 52 50 42 47 42 GHp10a 1570 48 31 32 30 44 56 49 47 42 34 GHp10a 1580 31 31 29 36 32 43 22 28 22 27 GHp10a 1590 34 33 13 11 35 19 24 16 14 14 GHp10a 1600 15 12 12 23 20 18 18 18 17 21 GHp10a 1610 38 42 28 47 40 28 31 29 22 17 GHp10a 1620 26 28 15 37 41 48 38 35 36 51 GHp10a 1630 51 39 55 38 37 51 45 60 42 45 GHp10a 1640 39 73 57 58 50 72 57 90 101 87 GHp10a 1650 75 55 42 38 57 82 68 77 67 45 GHp10a 1660 62 60 77 99 106 100 122 77 84 67 GHp10a 1670 65 41 60 51 25 40 39 37 39 47 GHp10a 1680 49 72 38 74 70 42 66 54 41 38 GHp10a 1690 43 53 47 39 60 45 43 36 24 20 GHp10a 1700 28 28 36 57 44 34 51 61 22 13 GHp10a 1710 31 42 35 30 31 31 24 22 23 22 GHp10a 1720 52 32 44 42 33 43 38 38 999 GHp10a #### Tilja 4 bakifrån. +vårring+vittring GHp11a 1399 120 GHp11a 1400 134 138 127 123 113 119 137 102 125 139 GHp11a 1410 150 140 117 139 129 112 118 115 111 113 GHp11a 1420 109 98 108 100 92 75 78 81 67 73 GHp11a 1430 73 78 66 65 81 89 93 66 71 70 GHp11a 1440 71 75 95 122 133 128 96 91 70 74 GHp11a 1450 48 48 37 36 36 29 32 22 24 22 GHp11a 1460 30 34 29 41 45 41 37 38 41 45 GHp11a 1470 40 36 44 35 43 32 32 29 34 25 GHp11a 1480 31 33 30 31 38 35 30 32 29 27 GHp11a 1490 30 21 30 34 27 31 34 31 39 36 GHp11a 1500 33 30 29 29 26 26 34 36 37 36 GHp11a 1510 46 50 54 51 39 39 44 50 55 64 GHp11a 1520 47 42 46 35 39 36 43 34 36 27 GHp11a 1530 32 34 41 41 44 45 36 42 25 29 GHp11a 1540 21 38 34 35 28 27 25 29 17 18 GHp11a 1550 22 23 23 24 27 25 19 22 22 28 GHp11a 1560 28 28 22 19 30 24 17 24 20 20 GHp11a 1570 22 19 22 22 19 22 18 19 20 19 GHp11a 1580 18 21 20 23 32 25 23 35 23 22 GHp11a 1590 29 26 12 14 15 18 15 12 13 12 GHp11a 1600 15 14 16 28 25 24 30 20 20 16 GHp11a 1610 19 20 25 28 19 15 18 22 18 21 GHp11a 1620 20 23 20 33 24 23 22 19 24 27 GHp11a 1630 28 37 30 30 31 34 35 41 32 29 GHp11a 1640 33 30 19 36 39 40 33 42 54 48 GHp11a 1650 47 47 49 49 52 65 66 49 56 49 GHp11a 1660 64 70 73 87 96 80 59 28 49 50 GHp11a 1670 42 28 37 40 35 47 46 29 47 45 GHp11a 1680 33 42 40 60 70 59 45 49 48 53 GHp11a 1690 53 41 41 42 41 29 21 23 21 17 GHp11a 1700 18 20 19 23 15 16 24 17 15 15 GHp11a 1710 21 38 34 26 27 31 28 23 23 21 GHp11a 1720 41 41 38 999 GHp11a #### Tilja 5 bakifrån. Vk saknas. vittrad o trasig yta
GHp 1 Härbre, Hampusgårdan, Norrgärde, Grangärdde PCAB GHp 2 Sweden Pinus sylvestris 200m 6014N1457E 9775 9834 GHp 3 T. Axelson GHp #### 60º13'35.5"N, 14º57'27.4"E. Undated GHp09a 9775 266 369 325 337 229 GHp09a 9780 175 195 160 201 234 164 219 168 132 160 GHp09a 9790 135 105 134 154 97 92 102 97 114 143 GHp09a 9800 123 94 74 81 126 89 121 126 203 234 GHp09a 9810 319 288 284 160 194 217 124 210 236 185 GHp09a 9820 118 139 142 134 139 97 112 139 80 99 GHp09a 9830 91 99 89 72 92 999 GHp09a #### PCAB. vinterfällt.